сустрэўшыся каля прыбіральняў — там, за драўлянымі будкамі, каля самай агароджы, было іхнае запаветнае месца: зваленыя ў кучу крэслы, старое піяніна, у якім жылі мышы, нейкія плякаты, напісаныя ад рукі пад трафарэт, і заўжды з памылкамі; там стаялі тарчма проста ў траве старыя аконныя рамы, у шыбінах якіх таксама нехта жыў: часам, у сонечнае надвор’е, на шкле зьяўляліся дзіўныя адлюстраваньні — ці то людзі, ці то цені, за сьпінамі якіх, у самай глыбіні шкла, мігцеў асьветлены калідор, поўны павольных, рыбіных рухаў. Узьнікала адчуваньне цудоўнай трохмернасьці гэтага шклянога сьвету, і аднойчы Лёся прызналася, што ёй кожны раз хочацца пайсьці проста ў шкло, бо яна ведае, што гэта магчыма. «Не хадзі», — прасіў ён сястру, а яна глядзела на яго строга, як манашка.

Там, ля агароджы, зямля была засыпаная сьветлымі шэрымі шышкамі і нерухомай, таксама сьветлай, бы цукрам пасыпанай ігліцай, па якой яны хадзілі туды-сюды, слухаючы, як прыемна шаргоча ў іх пад нагамі. Часам яны ляжалі пад ялінамі, гаворачы пра тое і пра сёе — але ніколі не абмяркоўваючы лягер. За ялінамі пачыналася агароджа, мэталічная сетка, а за ёй быў такі самы сятчасты, быццам сам патрапіў у пастку, лес.

І вось сёньня раніцай з-за ялінаў іх нехта паклікаў.

Такое здаралася і раней. Яны зь Лёсяй падыходзілі, не баючыся — падавалася неверагодным, што нехта можа пранікнуць сюды, за сетку, у лягер. У лягеры быў уваход: пафарбаваная жоўтым брама, над якой вісела кола, утыканае бліскучымі пратубэранцамі, і нейкім чынам, яны ведалі гэта, пратубэранцы ахоўваюць іх, гэтае кола было неяк зьвязанае зь сеткай, зь яе пэрымэтрам, абысьці які ў іх пакуль не хапіла часу. Таму цяпер, калі голас з-за сеткі назваў іх імёны, яны не адчувалі страху. Праўда, Лёся сказала, што набліжацца ўсутыч да агароджы ўсё ж небясьпечна — раптам у іх там, на тым баку, ёсьць такія крукі, якімі можна зачапіць чалавека і выцягнуць зь лягеру ў лес. Неяк, калі іх толькі прывезьлі сюды, зь імі загаварыў пажылы мужчына, які прапаноўваў ім пачаставацца арэхамі і нават прасоўваў іх скрозь сетку. Яны маўчалі, а ён гаварыў без супынку, ледзь ня плачучы. Яны тады яшчэ ня надта добра ведалі Язык. Тым разам Лёся падышла бліжэй, Лёччык неахвотна патупаў за ёй. І тады мужчына павярнуўся да іх сьпінай. Адной рукой ён прасоўваў празь ячэйкі арэхі, а другую засунуў у кішэню: дзіўная пастава. І так працягвалася цэлую вечнасьць. І арэхі падалі на ігліцу, колькі ў яго іх там было, тых арэхаў: тысячы, мільёны? І словы ляцелі ў лес, ператвараючыся ва ўздыхі і стогны. «Гэта атручаныя арэхі», — сказала Лёся, калі мужчына нарэшце сышоў і ягоная пакрыўджаная сьпіна зьнікла за дрэвамі. «Ня будзем іх есьці». І яны пайшлі прэч.

Але часьцей за ўсё на тым баку агароджы стаялі хлопцы з суседніх вёсак і ўсяляк курчыліся й выдурваліся, каб прыцягнуць іхную ўвагу. «Гэй, дэбільчыкі!» — крычалі яны, і галасы рабіліся ўсё больш хрыпатыя. — «Як вы тамака, недаразьвітыя? Тупыя! Тупыыыыя! Як вы там, тупыя? Лечаць вас? На ўколы схадзілі ўжо? Чарапушкі вам падмылі?» Часам нейкі з тых падшыванцаў даставаў са штаноў чэлес і весела махаў ім, але гэта самыя сьмелыя, астатнія проста паказвалі ім свае загарэлыя азадкі. Лёся ўсьміхалася, не адводзячы вачэй. А Лёччыку хацелася шпурнуць нешта туды, за сетку. Так, каб трапіць у кагосьці. Каб пайшла кроў. Лёччык любіў, калі ідзе кроў.

Але сёньня раніцай усё здарылася зусім, зусім інакш.

Сёньня раніцай з-за сеткі іх сапраўды нехта паклікаў па імёнах. Іхных сапраўдных імёнах.

«Лёся!» — пачулі яны прыцішаны голас. — «Гэй-гэй! Лёччык!»

Яны паглядзелі адно на аднаго. А голас клікаў, настойліва, патрабавальна, ціхі, але вельмі знаёмы. І тады Лёччык узяў сястру за руку і яны кінуліся стрымгалоў у яліны да сеткі. Аднак за некалькі мэтраў ад агароджы спыніліся. Яны ведалі, што бліжэй падыходзіць нельга. У знаёмых галасоў таксама на канцах могуць быць крукі.

Гэта быў бацька. Ён стаяў на тым баку і клікаў іх, і твар ягоны па меры іхнага набліжэньня сьвятлеў, быццам лес над ім паволі рассоўваў шаты. Побач з бацькам стаяла маладая жанчына з кароткімі жоўтымі валасамі, якая пазірала на Лёсю і Лёччыка з такой непрыхаванай цікавасьцю, што Лёччык стараўся не глядзець у яе бок. «Сюды, бліжэй!» — зашаптаў бацька. І яны зрабілі яшчэ некалькі крокаў да сеткі. Бацька прасунуў скрозь агароджу пальцы, і ў гэтым было нешта брыдкае: пальцы варушыліся, пальцы былі ў лягеры, а бацька быў там.

«Ён хоча, каб мы дакрануліся», — сказаў Лёччык.

«Табе сюды нельга», — сказала Лёся, кідаючы на бацьку ўмольны — ён ніколі ня бачыў яе такой — позірк і ўвесь час азіраючыся. — «І нам ужо трэба быць на пляцоўцы. У нас сёньня конкурс, мы рыхтаваліся!»

Дзіўна, але Лёччык пра гэта забыўся. Песьня, якую яны развучвалі. Па песьні былі раскіданыя такія хітрыя словы, аб якія хоцькі-няхоцькі, а спатыкнешся. Напрыклад, «прішчур». Ён увесь тыдзень трэніраваўся. Прішчюр. Прішчюр. Сонца прішчюр. «Прашчюр» — гэта ён мог сказаць, а «прішчюр» — толькі да болю напружыўшы сківіцу.

«Маўчыце!» — таропка загаварыў бацька, сьціснуўшы сетку пальцамі. — «Робім усё хутка, моўчкі і слухаем мяне. Гэта Каця, яна…»

Ён неяк жаласьліва, як ім падалося, паглядзеў на жанчыну. «Яна нам дапамагае. А цяпер счакайце крыху…»

І тая Каця нечакана выцягнула са свайго заплечніка вялікія нажніцы, падобныя да тых, што яны бачылі ў Кабінэце — тыя кабінэтныя нажніцы віселі на сьцяне, разьвёўшы ў бакі свае клюшні, доктар ніколі іх не здымаў, але яны чамусьці кожнага разу прыцягвалі позірк Лёччыка. Каця сунула нажніцы бацьку, бацька выпусьціў іх з рук, упаў на калені, падняўся, нажніцы ў яго руках ажылі, заляскалі — ён вельмі сьпяшаўся. Колькі яны яго памяталі, ён заўсёды сьпяшаўся. Бацька ўхапіў нажніцы дзьвюма рукамі і пачаў рэзаць сетку.

Гэта было цяжэй, чым ён думаў — бацька адсопваўся, выціраў з ілба пот, верхняя губа сьмешна танчыла ў яго пад носам. Час ад часу ён умольна пазіраў то на Лёччыка, то на Лёсю, быццам просячы ў іх дапамогі, але яны моўчкі стаялі і глядзелі, як ён мучыцца. А Каця ўважліва разглядвала іх, раз-пораз нэрвова азіраючыся. Лёччыку таксама здавалася, што на шум зараз нехта прыбяжыць. Хтосьці з важатых. Чым гэта скончылася б, Лёччык стараўся ня думаць. Можа, крывёй.

«Ну што там, што? Што ты там корпаешся?» — ня вытрымала Каця, адганяючы камароў. — «Ты што, забыў…»

«Зараз», — прастагнаў