litbaza книги онлайнРазная литератураЦари, святые, мифотворцы в средневековой Европе - Коллектив авторов

Шрифт:

-
+

Интервал:

-
+

Закладка:

Сделать
1 ... 72 73 74 75 76 77 78 79 80 ... 90
Перейти на страницу:
16. P. 131.

332

Little A.G. Studies in English Franciscan History. Manchester, 1917. P. 185; Diem A. A Classicising Friar at Work. John of Wales Breviloquium de virtutibus 11 Christian Humanism: Essays in Honour of Arjo Vanderjagt. Leiden; Boston, 2009. P. 75–105. (Studies in Medieval a. Reformation Traditions; 142); Raining R Virtues and Exempla in John of Wales and Jacubus de Cessolis / trad. E. Kuchle // Princely Virtues in the Middle Ages 1200–1500 / cur. I.P. Bejczy, C.J. Nederman. Turnhout, 2007. P. 139–176. (Disputatio; 9); Ricklin T. De honore Aristotelis apud principes oder: Wie Aristoteles in die höfische Gesellschaft des 13. Jahrhunderts einzieht: Das Beispiel des Johannes von Wales // Kulturtransfer u. Hofgesellschaft im Mittelalter. Wissenskultur am sizilianischen u. kastilischen Hof im 13. Jh. / hrsg. v. G. Grebner, J. Fried. Berlin, 2008. P. 367–389. (Wissenskultur u. gesellschaftlicher Wandel; 15).

333

dAvray D.L. The Preaching of the Friars: Sermons Diffused from Paris before 1300. Oxford, 1985. R 150.

334

Время написания трактатов приведено по версии Дж. Суонсон. См.: Swanson /. Op. cit. Р. 13–14.

335

Особенное внимание Иоанна именно к iuniores predicatores отметил Болдуин Амстердамский (Baldwinus ab Amsterdam. The Commentary on St. Johns Gospel… P. 88). В самом деле, Иоанн регулярно называет именно их в качестве своей «целевой аудитории»; он упоминает их в прологе к Compendiloquium: «…ad iuniorum tarnen stimulationem et incitationem, ad eorum informationem et ad utilis erubescentie decuntis» (Johannes Guallensis. Compendiloquium… // Idem. Summa… Fol. 170r); в предисловии к одной из ранних работ, Summa de Penitencia: «Nichilominus ut premissum est aliqua breviter ex dictis predictorum scriptorum propter iuniores predicatores colligantur ac in promtu habeantur» (British Library Ms. Royal lO.A.ix. Fol. 2r). Интересно, что здесь Иоанн также утверждает, что никто до него не пытался подобным образом преобразовать известный ему материал в exempla для проповедников, что позволяет предположить, что над текстом «Summa de Penitencia» он работал еще в Оксфорде, обладая тогда относительно узким кругом чтения и имея не самые ясные представления об интеллектуальной жизни Ордена. См.: Campbell W.H. “Dyvers Kyndes of Religion in Sondry Partes of the Ilande”: The Geography of Pastoral Care in Thirteenth-Century England: PhD thes. Univ. of St. Andrews, 2007. P. 161.

336

Он оговаривает это во вступлении к «Compendiloquium»: «Ad imitatio-nem igitur apis predictos flores colligentis collecta sunt dicta philosophorum gentilium illustrum notabilia et predicabilia et exempla imitabilia, que sunt quasi quidam flores, dimittendo et precavendo noxios errores in hac collectione» (Johannes Guallensis. Compendiloquium… Fol. 167r).

337

Ibid. Fol.l67r и далее.

338

Например: «…ait Augustinus in XII De civitate Dei, cap. 2 […] prout ait Gregorius [in] Moralia, 18, cap. XLII» (Johannes Guallensis. Breviloquium de sapientia sanctorum. Assisi. Sacro Convento. MS. 397. Fol. 216v, 217r).

339

Подчас он ссылается на тексты, которые к Средневековью были утрачены, например, на трактат Теофраста «О браке» (Иоанн цитирует его через труды Иеронима). Список авторов, с которыми Иоанн знаком «из вторых рук», приводит Дж. Суонсон (Swanson /. Op. cit. Р. 22–23).

340

«Sicut пес cum stulticia sapientia vera, prout ait Gregorius [in] Moralia, 18, cap. XLII exponens illud lob, 28: “Abyssus dicit, Non est in me, scilicet sapientia. Quia inquit mens, dum esse sapientes carnaliter appetit, stultam se [esse] ad spiritualia ostendit” et ibi bene de hoc» (Johannes Guallensis. Breviloquium de sapientia… Fol. 217v); «Ibi Gregorius Moralia, 18: “Quisquis sapientiam que Deus est videt, huic vite funditus moritur ne eius amore teneatur. Nullus quippe eam videt, qui carnaliter vivit (33, Exodus). Non videbit me homo et vivef. Et ibi ergo de hoc bene» (Ibid. Fol. 218r-218v).

341

Проанализировав ряд сборников exempla, Б. Смолли описала группу «монахов-антиковедов», classicizing friars, состоявшую преимущественно из английских членов нищенствующих орденов (в нее вошли, например, доминиканцы Роберт Холкот, Томас Рингстед и Томас Хоупмен и францисканцы Джон Ридвал и Джон из Латбери). Смолли предложила этот термин, потому что он указывает на любовь принадлежавших к этой группе авторов к античной истории, мифам и литературе, не относя их при этом к гуманистам. Classicizing friars не сформировали школу и не создали движение, их объединяла только любовь к цитатам из античных и псевдоантичных текстов (тогда как, например, французские монахи-проповедники предпочитали примеры из повседневной жизни, а итальянские – «более простые примеры»). Пик активности «монахов-антиковедов», по Б. Смолли, пришелся на 1320-1350-е годы, а Иоанн Уэльский и доминиканец Николай Тривет были его предтечами (Smalley В. English Friars and Antiquity in the Early Fourteenth Century. Oxford, 1960. P. 51–52). Об этом также см.: Diem A. Op. cit. P. 76; Roest B. A History of Franciscan Education (c. 1210–1517). Leiden; Boston, 2000. P. 272–289.

342

Об источниках, которыми Иоанн пользовался в ходе работы над трактатами, см.: Campbell W.H. Franciscan Preaching in Thirteenth-Century England: Sources, Problems, Possibilities: [diss.] Toronto, 2012; Küenzlen F, KalningP, Plessow О. Op. cit. S. 61–99; Schmidt PL. Das Compendiloquium des Johannes Vallen-sis – die erste mittelalterliche Geschichte der antiken Litteratur? // From Wolfram a. Petrarch to Goethe a. Grass. Studies in Literature in Honour of Leonard Forster / ed. by D.H. Green et al. Baden-Baden, 1982. S. 112–115. (Saecula spiritualia; 5); Pan-tin W.A. Op. cit. P. 297–319.

343

Swanson /. Op. cit. P. 17, 63.

344

Б. Смолли считала, что именно Иоанну Уэльскому Иоанн Солсберий-ский обязан своей популярностью и признанием. См.: Smalley В. English Friars and Antiquity… P. 54.

345

Diem A., Verweij M. Op. cit. P. 216.

346

Это понятие, предложенное Джоном Маренбоном, сопоставимо по масштабам если не с «трудной проблемой сознания», то, по крайней мере, с «францисканским вопросом». Как ни странно, его монография (Marenbon]. Pagans and Philosophers: The Problem of Paganism from Augustine to Leibniz. Princeton, NJ, 2015) стала первым монументальным исследованием, посвященным этой

1 ... 72 73 74 75 76 77 78 79 80 ... 90
Перейти на страницу:

Комментарии
Минимальная длина комментария - 20 знаков. Уважайте себя и других!
Комментариев еще нет. Хотите быть первым?