Biri onun omzuna hafifçe dokundu. Janna arkasında duruyordu.

“İlerde eski tapınağın bir kısmı kaldı. Hayk içeride Latince yazıtlara bakıyor. Senin için geri gelmeye karar verdim.”

Davi Janna’nın avucuna dokundu ve sessizce onu takip etti.

Hayk, duvarı parça parça fotoğrafladı. Sonra eski yazının kabartmasını ezberleyerek parmaklarını pürüzlü yüzeyde gezdirdi.

“Tavandaki aziz resimleri sonradan yapılmış,” diye açıkladı Hayk.

Davi tüm bunların Karin, Annette ve kendisinin ömür boyu sürecek bir rüya olduğunu düşündü. Ve bilmediği ama varlıklarını hissettiği diğer insanların kaderleri…

“Kaç yıl geçti?” diye sordu.

“En az 2000!”

Çıkışa yaklaştılar. Güneşin düştüğü yer, düşüncelerimizin gölgelerinden bir görüntü mozaiği oluşturdu.

Davi avucuyla zeminin yüzeyine dokundu. Taşın soğukluğu ve ışınların sıcaklığı algılarda çelişki yaratıyordu. Janna onun yaptığının aynısını yaparak tekrarladı. Hayk, gerçekler ve bulgularıyla ilgili birkaç anıyı fotoğraflar içerisine kaydetti.

Patikanın geriye dönüş yolunda Janna itiraf etti:

“Daha önce hiç böyle bir yere bulunmadım.”

“Aynı anda hem soğuk hem de sıcak olduğu yerde,” diyen Davi düşüncesine devam etti.

Son cümleyi ise Hayk tamamlar gibi, “Bir imparatorluğun yerini başka bir imparatorluğun aldığı, taşlarda ve bilinçaltının hafızasında izler bıraktığı yerde,” dedi.

Arabaya bindiler ve karanlığın her yere hakim olduğu, ıssız bir akşam yoluna çıktılar. Amasya'ya kadar yolun tam yarısı kaldı.

17

Hava oldukça kararmış görünüyordu. Hayk, navigasyonu tekrar kontrol etti. Uydu görüntüsü ona, tepenin arkasında olan harabelerin ve terk edilmiş bahçe patikalarının bulanık bir resmini gösterdi.

Davi ve Janna yolda uykuya daldı; onlara danışmak zaten anlamsızdı.

Jeep birkaç köyden geçti ve akşam havasında ekşi-tatlı tadı hissedildi.

“Şu an bahçede oturup limoncello içmek ne güzel olurdu.”

Hayk, ileride koyun sürüsü ve genç bir çobanın olduğunu fark etti. Sırtında kumaştan yürüyüş çantası, elinde arada bir salladığı dal ve sol kulağına taktığı kulaklık vardı. Hayk arabayı durdurdu.

–Hey! Selam aleyküm.

Çoban,”Aleyküm selam,” diye cevap verdi. Yüzü güneşten esmer bir hal almış görünüyordu.

–Terk edilmiş manastırın bulunduğu tepeye nasıl gidilir?”

–Hiçbir şekilde! Orada bir yol yok, çoban kulaklığı çıkardı, -Köyde yaşlı bir adam ve büyük köpek var. Onlar size yardım edebilir.

–Teşekkürler kardeşim, Hayk böyle bir bilgiye sevindi,– Nerelisin? diye sordu.

–Afganistan.

–Allah senin yanında ve hep yardımcın olsun!

Hayk birkaç kilometre daha yol kat etti ve sığınaklara benzeyen, birkaç dam evini fark etti. Davi ve Janna, köpeğin havlamasıyla uyandılar ki, bu da buradaki bekçinin büyüklüğünü ve cinsini tahmin edebiliyordu.

–Ne oldu?– diye korkuyla sordu Janna.

David pencereden başını çıkarıp etrafa baktı.

–Vardık, bundan sonrasını yürümek zorundayız.

–Üç kilometre! – ekledi Hayk, durdu ve motoru kapattı.

Yaşlı bir adam, kocaman bir köpeğe yaklaştı ve başını okşadı. Kafkas bekçisi yavaş yavaş sakinleşti.

Taş evin arkasında bir ahır vardı, içinde birkaç koyun uyuyordu ve evcil kuşların gıcırdadığı küçük bir alan görüldü. Hayk elini salladı.

–Merhaba, baba.

–Hoş geldiniz…– dedi boğuk ve kısık sesle yaşlı adam.

Janna ile Davi selamlaştılar, ardından bagajdaki ekipmanı çıkardılar.

Yaşlı adam onların yaptıklarını yakından izledi ve Janna ister istemez tedirgin oldu.

–Uzun zamandır misafirimiz yoktu. Bir yıl önce Lübnan'dan iki kişi geldi, bana onları hatırlattınız…

Hayk onun söylediklerini tercüme etti ve bu yerleri ziyaret ederken, yalnız olmamaları herkesi sevindirdi.

–Onların ataları burada yaşıyordu, baba. Kız Rusya'dan ve arkadaşım Amerika'dan geldi.

Yaşlı adam başını ‘olumlu’ anlamında salladı. Rehberin elindeki uzun sopasını aldı, köpeğin kancasını çözdü ve hep birlikte geçide doğru yöneldiler.

Karanlık yollarda yürüdüler. Hayk, telefonunun fenerini açtı. Davi laptop çantasını omzuna astı ve bir hoparlörü de elinde tutuyordu. Janna ise diğer hoparlörü dikkatle taşıyordu.

–Tepeye gidelim, orada meşalelerim var. Buradaki kartallar ve şahinler sık sık misafir olurlar, yabani domuzların yavrularını avlarlar ve aynısı bazen koyunlara da oluyor,– dedi yaşlı adam.

Aklına gelen ve bir süredir sormaya cesaret edemediği soruyu Hayk sordu:

–Sen de buralı mısın?

–Evet, burası eski Ermeni köyüydü fakat sadece 4 ev kaldı, dili de unutmuştuk… Nereden geldiğimizi sorduklarında, -biz hep buradaydık ve gidecek hiçbir yerimiz yok- diye cevap veriyorum.

Hayk sessizliğe bürünmüştü. İhtiyarın cevabında özel bir hikmet vardı.

Janna, konuşmanın neyle ilgili olduğunu anlamıyordu, ancak bu, onu gerçekten meraklandırıyordu.

Davi arkada kaldı. Roma mağarasını gördükten sonra bazı düşünceler ve şüpheler onun zihninde dolaşıp duruyordu.

Tepeden indiler ve harabeler direkt olarak önlerinde göründü. Köpek havlayıp vahşi hayvanları korkutarak ileri koştu.

Kısa görünen yabani limon ağaçları patika boyunca duruyordu.

–Babam hepsini yeniden dikti, sonrada ben- dedi yaşlı adam, gövdeye dokunarak ve Janna'ya yeşil yapraklı bir dal uzattı.

David taş çitin olduğu kısma oturdu. Dizüstü bilgisayarı açarak gereken ses programını ayarlıyordu.

Janna hafif bir ürperti hissetti… Rüzgârın varlığı hissedilmemesine rağmen, bu durum, onun içindeki endişenin geçmesine yardımcı olmuyordu.

–Uzun zamandır rüzgârlar buraya gelmedi ve bugün de sakin, dedi yaşlı adam.

Hayk soğuk çimenlere oturdu ve sırtını taşlara dayadı. Davi kulaklıklarını taktı ve titizlikle son rötuşları yapıyordu. Hoparlörleri ve programı tek bir sisteme bağladıktan sonra, yaşlı adama yaklaştı ve işaretlerle harabelerin ortasına bir meşale koymasını istedi.

Alev sakince tüm alanı aydınlattı. Yorgun köpek, küçük bir çorak araziye uzandı. Yaşlı adam, eski tütün kutusu çıkardı ve bir sigarayı Hayk'a uzattı. Hayk kutuya bakmasına rica etti ve kapağındaki çizimi dikkatle inceledi.

–Siz bu kutuyu kendiniz mi yaptınız?

–Hayır, babam çocukken buraya sık sık gelirdi. Etrafta bir çeşit sihir varmış gibi görünüyordu. O taşın altında bir tütün kutusu buldu, adam parmağıyla uzak bir yeri işaret etti.

Çizimin ortasında manastır ve bir limon ağacının dalı vardı.

–Burada ne oldu? diye sordu Hayk.

Müzik duyuldu. Özel ritmi, başını göğe kaldırmasını sağladı. O akşam takımyıldızlar Dünya'ya yakındı ve bize olan her şeyin sırrını açıklamaya hazır görünüyorlardı. Janna'nın nefesi kesildi; geçmişten gelen resimler birbiri ardına zamanda çıkıyordu.

Yaşlı adam anlatmaya başladı…

“Babaannem babam küçükken iki kardeşin hikâyesini anlattı:

…Manastırda bir gönüllü birlikle kaldılar ve düşman için ciddi bir pusu kurdular. Askerler içeri girdiğinde onlara çevrelediler ve tüm bölgeyi ateşe verdiler. Hiç kimse ateş çemberinden çıkamadı. Herhangi bir girişimde tek tek vurulma ile sona erdi. Alevlerin içinden kurtulmak isteyen ve yalvaran elleri görülüyordu. Rahip, şu taşın yanındaki duayı okuyordu… Kardeşi ateşten çıkmak isteyen herkesi vuruyordu. Sonra bazı kitapları ve fresklerin parçalarını yüklediler ve doğuya gittiler. Kutsal dağın bölgesinde savaşa devam ettiler ve onların hakkında efsaneler oluştu…”

–Ermeni Konfederasyonu savunmasını icat eden onlar mı? -Hayk fısıldadı.

Alev etrafa sıçradı ve ateşin kıvılcımları farklı yönlere uçtu. Janna'nın eline gelen ateş parçası, onun canını yaktı